Barszcz czerwony, pierogi z kapustą i grzybami, kompot z suszu. To tradycyjne potrawy na Wigilię. Czego jeszcze nie może zabraknąć na stole 24 grudnia? Jakie inne dania wigilijne Polacy przygotowują zgodnie ze zwyczajem? Przeczytaj.
Dlaczego tradycyjna Wigilia składa się z 12 dań?
Tradycja przygotowywania na kolację wigilijną 12 dań powstała na przełomie XIX i XX wieku. Dlaczego tyle potraw? Po pierwsze, ta parzysta liczba przypomina o apostołach, którzy zjedli z Jezusem ostatnią wieczerzę. Po drugie, 12 nawiązuje do liczby miesięcy w roku.
Obecnie liczba dań na wigilijnym stole bywa mniejsza, ponieważ Polacy przygotowują tylko tyle potraw, ile potrzebują. Ponadto czasami współczesne menu świąteczne różni się od tradycyjnego. Inne dania to wynik regionalnych zwyczajów i indywidualnych upodobań rodziny. Dziś potrawy na Wigilię mają też odmienny smak dzięki dostępowi do nowych przypraw.
Jakie potrawy na Wigilię?
Część Polaków przygotowuje co roku te same dania na Wigilię, których smak pamięta z dzieciństwa. Część zjada ich bezglutenowe lub niskokaloryczne wersje ze względu na zdrowie i sylwetkę. Część woli nowoczesne potrawy wigilijne, tj. tatar ze śledzia i śledzie z rodzynkami, orzechami włoskimi i granatem.
A jakie tradycyjne dania na Wigilię Polacy przygotowują najczęściej? Są to m.in.:
-
postna zupa, np. barszcz czerwony z uszkami
-
ryby, np. karp, śledzie
-
potrawy z kapustą, np. pierogi
-
sałatki, np. jarzynowa
-
ciasta, np. piernik
-
potrawy z makiem, np. kutia
-
kompot z suszu.
Czy znasz wszystkie składniki tych potraw? Wiesz, jak je przygotować? Czytaj dalej, a się dowiesz.
Zupy na kolację wigilijną
Mieszkańcy południowo-wschodniej i środkowo-wschodniej Polski zaczynają kolację wigilijną od barszczu czerwonego z uszkami faszerowanymi grzybami i kapustą. Żeby miał mocny kolor, dodają ocet lub sok z cytryny. Ta zupa ma też intensywny zapach i smak, ponieważ powstaje na esencjonalnym zakwasie z buraków ćwikłowych oraz wywarze z suszonych grzybów i warzyw.
Natomiast w centralnej Polsce 24 grudnia rodziny jedzą aromatyczną, zabielaną grzybową ze świeżym chlebem lub makaronem typu łazanki. Do przyrządzenia tej zupy używają mrożonych lub suszonych leśnych grzybów. W trakcie powolnego gotowania borowiki i podgrzybki uwalniają aromat i smak.
Mniej popularne zupy wigilijne to: słodka migdałowa z Kresów i wytrawna rybna z Pomorza.
Rybne dania na Wigilię
Ryby symbolizują narodziny Jezusa. Wiesz, jakie potrawy na Wigilię Polacy przygotowują z mięsa tych zwierząt?
Część rodzin smaży karpia w panierce z mąki i jajka, niektóre przygotowują go “po żydowsku”. To ugotowane kawałki ryby z cebulą, migdałami i rodzynkami w galarecie na wywarze z rybich głów. Inne polskie rodziny zamiast karpia smażą na złoto: dorsza, łososia i pstrąga. Dlaczego? Ze względu na wyczuwalny zapach i posmak mułu ten gatunek ryby nie każdemu odpowiada.
Na tradycyjną Wigilię Polacy przygotowują też śledzie na różne sposoby, np. w oleju z cebulą, w śmietanie, w sosie pomidorowym. Popularna jest także warstwowa sałatka rybna z ziemniakami, burakami, jajkami, kiszonymi ogórkami i cebulą. To śledzie pod pierzynką.
Tradycyjne potrawy na Wigilię z kapustą
Na tradycyjną Wigilię Polacy przygotowują też postne pierogi. Do zrobienia farszu wykorzystują różne gatunki grzybów i kiszoną kapustę, a nie kwaszoną. Pierogi podane 24 grudnia mogą być po prostu ugotowane lub odsmażone na patelni. Postne są też ruskie, czyli pierogi nadziewane twarogiem, ziemniakami i cebulą.
Inne potrawy na wigilię z kapustą to: krokiety z farszem kapuściano-grzybowym, kapusta z grzybami, uszka i paszteciki z kapustą, kiszona kapusta z ugotowanym grochem.
Wigilijna sałatka
Marchew, pietruszka, seler, ziemniaki, jajka na twardo, ogórki kiszone, jabłko i cebula. To typowe składniki sałatki jarzynowej, popularnego w Polsce dodatku do dań. Niektóre rodziny dokładają do niej też konserwową kukurydzę lub groszek. Te, które lubią kulinarne eksperymenty, dodają jeszcze marynowane grzybki. Drobno pokrojone warzywa trzeba wymieszać z majonezem i sałatka jarzynowa gotowa!
Wigilijne ciasta
Na deser Polacy jedzą m.in. piernik, który pachnie korzennymi przyprawami. Kardamon, anyż, cynamon, imbir, gałka muszkatołowa, goździki i miód sprawiają, że jest słodko-pikantny. Dodatkowo piernik można polać czekoladą lub przełożyć np. śliwkowymi powidłami. To ciasto dobre do spożycia przez długi czas.
Oprócz piernika niektóre rodziny, zwłaszcza z dziećmi, przygotowują pierniczki. Te ciasteczka trzeba upiec z wyprzedzeniem, żeby zmiękły na święta (potrzebują 3-4 tygodni). Najczęściej dzieci dekorują pierniczki lukrem, posypką lub spożywczym brokatem.
W przeciwieństwie do piernika makowiec zawijany jest miękki i wilgotny. Nadzienie tego drożdżowego lub kruchego ciasta to mieszanka maku i bakalii, np. rodzynek i orzechów włoskich. Zwykle wierzch makowca zwiniętego w rulon zdobi lukier i kandyzowana skórka pomarańczy.
Dania na Wigilię z makiem
Kluski z makiem to obowiązkowa potrawa na Wigilię na Podlasiu, Podkarpaciu i w Wielkopolsce. Żeby ją przygotować, wystarczy wymieszać ugotowany makaron typu łazanki (najlepiej domowej roboty) ze słodkimi składnikami. Te dodatki do klusek to oprócz mielonego maku: migdały, bakalie, mleko, rum i owoce kandyzowane.
Z kolei kutia jest typowym wigilijnym deserem na zimno kuchni wschodniej. Współcześnie przyrządzają go mieszkańcy Lubelszczyzny i Białostocczyzny. Kutia to obtłuczona pszenica wymieszana z makiem, miodem, orzechami i bakaliami moczonymi w rumie, np. rodzynkami. Czasem Lublinianie i Białostoczanie polewają gotowy deser mlekiem lub śmietanką.
Napoje do tradycyjnych potraw na Wigilię
A jaki napój bezalkoholowy Polacy podają do tradycyjnej kolacji wigilijnej? Potrawy często popijają kompotem z suszu, czyli długo suszonych owoców: jabłek, śliwek, gruszek, fig i moreli. Żeby poprawić i urozmaicić jego smak i zapach, w trakcie gotowania dodają miód i korzenne przyprawy, np. goździki, cynamon i kardamon.
Kompot z suszu zawiera błonnik, dzięki czemu ułatwia trawienie. Jest więc idealnym napojem do obfitej kolacji wigilijnej, ponieważ łagodzi skutki świątecznego przejedzenia. Ponadto ten kompot dobrze gasi pragnienie.
Dania Wigilijne w Restauracji Pod Baranem
W naszej restauracji Pod Baranem znajdziesz wyjątkowe dania Wigilijne w najlepszym, tradycyjnym wydaniu. Zapraszamy na naszego Karpia Po Żydowsku, esencjonalny barszcz czerwony z krokietem czy przepyszne pierogi z ziemniakami i serem. Na deser polecamy nasz aromatyczny tort korzenny z kawowo-czekoladowym twistem. Skosztuj naszych propozycji i poczuj magię świąt na talerzu.
A Ty, jakie masz plany na 24 grudnia? Przygotujesz tradycyjną Wigilię z 12 potrawami czy nowoczesną kolację z krótkim menu?