Staropolska Kuchnia Małopolska

Kuchnia małopolska, nazywana także galicyjską, kształtowała się pod wpływem kuchni austriackiej, gdzie w głównej mierze wpływ miały smaki wywodzące się z Wiednia. Niemniej jednak, wśród dań kuchni małopolskiej nie brakuje także tych tradycyjnych dla kuchni polskiej, które cieszyły się i nadal cieszą dużą popularnością. Stanowią one często dla wielu niedościgniony wzór polskiego jadła. W poniższym artykule pragniemy Państwu przybliżyć potrawy, które niegdyś gościły na talerzach naszych przodków i przez wielu są zapomniane, jak również te dania, które ze smakiem zjadamy także dziś. Zapraszamy na projekcję pełnej palety specjałów staropolskiej kuchni Małopolski.

Słów kilka o historii kuchni małopolskiej

Na przestrzeni wieków na Krakowie, jak i całej Małopolsce, odcisnęło się wiele zawirowań zarówno politycznych, jak i administracyjnych. Region niegdyś sięgał aż do ziem Kijowa. Podczas zaborów województwo dzieliło się na Królestwo Polskie i Galicję, która należała do zaboru austriackiego. Znalazł się w niej także Kraków, Ruś Czerwona oraz Podole. Ludność ukraińska i żydowska, która zamieszkiwała tamtejszy obszar, oraz wpływ austriacki i węgierski przyczyniły się do wykreowania kuchni galicyjskiej, silnie wyróżniającej się spośród innych. W Krakowie, na który oddziaływała kuchnia austriacka i wiedeńska, po raz pierwszy podano jaja po wiedeńsku, sznycel, a także sernik wiedeński. Stały się one stałymi pozycjami w kuchni serwowanej w dawnej stolicy. Ponadto, próbę czasu przetrwały również bułeczki drożdżowe (bajgle), które wywodzą się z kuchni żydowskiej. Kuchnia krakowska na przestrzeni lat wzbogaciła się także o własne receptury. Mowa przykładowo o flaczkach po krakowsku oraz faszerowanej kaczce.

Zapomniane potrawy staropolskiej kuchni małopolskiej

Tak, jak wspomnieliśmy powyżej – wśród dań charakterystycznych dla staropolskiej kuchni małopolskiej jest wiele pozycji, które zostały zapomniane, a wiele lat temu były prawdziwymi rarytasami. W tej części artykułu zaprezentujemy Państwu kilka z nich.

Jednym z przysmaków dawniejszej kuchni regionalnej małopolski były prołzioki z Moszczenicy. To placki pieczone na płycie kuchennej, które mogą przybierać dwojaką formę – okrągłą lub kwadratową. Smakiem i konsystencją przypominają chleb.

Kolejną propozycję kuchni małopolskiej stanowiły limanowskie siercioki, czyli podłużne lub o kształcie kulek kluski, które występowały w trzech wariantach. Ich konsystencja była zbita, a ich skosztowanie dawało uczucie sytości na długo. Sieciorkom towarzyszyło zazwyczaj mleko, skwarki, czasami masło lub ser. Dzisiaj, występują w połączeniu z gulaszem.

Trzecim wariantem jadła typowego dla staropolskiej kuchni Małopolski były placki po zobielsku. Kiedy w Białce wiele lat temu panowało ogromne ubóstwo, gospodarz, który do wykarmienia miał gromadę swoich pociech, sprzedał swój ostatni kawałek ziemi z łąkami za 5 placków – tak głosi dawna historia. Aktualnie, górka z łąkami, którą gospodarz przedlaty stracił, należy do sąsiedniej miejscowości.

Zapomniane, a w dawnych czasach cenione, były także chrzanowskie ziemniaki po cabańsku (potocznie znane jako „prażone”). Niegdyś były przygotowywane podczas prac w polu, dziś sporadycznie przygotowane w tradycyjnych domach. To prawdziwy przysmak kuchni małopolskiej!

Na liście staropolskich dań kuchni małopolskiej nie mogło zabraknąć również starosądeckiej bryjki. Tradycyjną wersję przygotowywano gotując w osolonej wodzie mąkę razową, którą po uzyskaniu odpowiedniej konsystencji okraszano tłuszczem.

Popularnymi w danych czasach potrawami kuchni małopolskiej były także białczańska zupa scypa, parzybroda po mirowsku, kulasa z tartych ziemniaków, kućmok (babka ziemniaczana) oraz kycioki z Niedźwiedzia.

Kuchnia małopolska dziś

Ku naszej i naszych Gości radości, są potrawy charakterystyczne dla staropolskiej kuchni małopolski, których tradycja jest kultywowana po dziś dzień. Poniżej prezentujemy propozycje popularnych nam dań – niektóre z nich można skosztować w Restauracji Pod Baranem.

Tradycyjna krówka regulicka, czyli jeden z naszych regionalnych przepisów, gdzie ową recepturę przekazuje się z pokolenia na pokolenie. Przysmak ten przygotowuje się nadal w gminie Alwernia.

Żurek po krakowsku to druga opcja staropolskiego jadła, która dostępna jest w lokalu Restauracji Pod Baranem. Tradycja przygotowania tej zupy sięga w Małopolsce XIII wieku. Na stołach ubogich rodzin gościł nawet 2-3 razy dziennie.

Ostatnią propozycją staropolskiej potrawy z Małopolski jest barszcz czerwony po krakowsku, który także występuje w menu restauracji. Tradycja kiszenia i spożywania barszczu czerwonego sięga wielu lat. Obecnie liczne grono fascynatów barszczu czerwonego decyduje się na niego nie tylko podczas wigilijnej kolacji. Występuje w różnorodnej formie podania i odmiennym sposobie przygotowania. Barszcz smakuje wyśmienicie zarówno przygotowany na mięsie i podany z ziemniakami, jak również serwowany z uszkami.

Staropolska kuchnia małopolska to skarbnica pełnej palety smaków. Duży wpływ miała na nią kuchnia austriacka, jednak mimo to wiele regionalnych specjałów, które powstało w dawnych czasach, przetrwało do dziś. Jeśli są wśród Państwa miłośnicy staropolskich dań, zapraszamy na skosztowanie kilku pozycji z naszej karty, w której nie mogło zabraknąć żurku po krakowsku czy barszczu czerwonego po krakowsku. Opcji kuchni staropolskiej w naszym menu jest więcej, dlatego gorąco zachęcamy do zapoznania się z naszą ofertą. Znajdą Państwo w niej również dania wegetariańskie oraz specjały wolne od glutenu. Serdecznie zapraszamy!